कोल्हापूर : शिवाजी विद्यापीठाच्या इतिहास विभागामध्ये नव्याने सुरू झालेल्या रिसर्च प्रोफेसर योजनेअंतर्गत अमेरिकेतील मिशिगन विद्यापीठातील प्राध्यापक स्टुअर्ट गॉर्डन यांची नियुक्ती करण्यात आली. नुकतेच ते रुजू झाले असून, मे २०२०पर्यंत ते कार्यरत राहतील.
त्यांच्यासोबत त्यांच्या सुविद्य पत्नी डॉ. सारा दुआल यादेखील फुलब्राइट स्कॉलर म्हणून विद्यापीठाच्या ग्रंथालय व माहितीशास्त्र विभागात रुजू झाल्या आहेत. या दोघांनी शिवाजी विद्यापीठाचे कुलगुरू डॉ. देवानंद शिंदे यांची भेट घेतली. कुलगुरूंनी दोघांचे स्वागत करून त्यांना शुभेच्छा दिल्या.
डॉ. स्टुअर्ट गॉर्डन यांनी युनिव्हर्सिटी ऑफ मिशिगनमधून १९७२मध्ये पीएचडी मिळवली. त्यांनी मराठा राज्याविषयीच्या मूळ कागदपत्रांचा अनुवाद करण्यात अनेक वर्षे व्यतीत केली आहेत. सामाजिक बंधने आणि दरोडेखोरी, किल्ल्यांचे इतिहासातील योगदान, वारसा हक्क आणि राजपद, प्रतिकूल परिस्थितीतून मार्ग काढण्याची इतिहासातील उदाहरणे आणि युरोपीय पद्धतीच्या लष्कराचे झालेले अनुकरण अशा वैविध्यपूर्ण विषयांवर त्यांनी लेखन केलेले आहे. त्यांनी राजघराण्यांच्या वापरातील प्रतीकात्मक वस्तू आणि राजघराण्यांचे मैत्रीसंबंध या विषयांवरही संशोधनात्मक लेखन केले आहे.
डॉ. स्टुअर्ट गॉर्डन यांचा ‘द मराठाज्’ हा अत्यंत गाजलेला ग्रंथ असून, त्यामध्ये मराठे मूळचे कोण होते, त्यांनी प्रतिष्ठा कशी मिळवली, मराठ्यांनी महसूल व्यवस्था कशी विकसित केली, इत्यादी महत्त्वाच्या बाबींचा ऊहापोह केलेला आहे.
(‘द मराठाज्’ या पुस्तकाचा र. कृ. कुलकर्णी यांनी केलेला अनुवाद ‘बुकगंगा डॉट कॉम’वरून थेट घरपोच मागविण्यासाठी खालील लिंकवर क्लिक करा.)